MỞ ĐẦU
Vào ngày 26 tháng Năm, năm 2023, Cục Kiểm soát Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (U.S. Food and Drug Administration – FDA) đã chấp thuận sotagliflozin của công ty Lexicon cho chỉ định giảm nguy cơ tử vong do tim mạch, nhập viện do suy tim và thăm khám cấp cứu do suy tim ở bệnh nhân trưởng thành mắc:
- Suy tim hoặc
- Đái tháo đường type 2, suy thận và các yếu tố nguy cơ tim mạch khác
Chỉ định bao gồm cả bệnh nhân suy tim với phân suất tống máu thất trái bảo tồm hoặc phân suất tống máu thất trái giảm ở bệnh nhân mắc hoặc không mắc kèm đái tháo đường type 2.
CƠ SỞ KHOA HỌC
Chấp thuận được đưa ra dựa trên kết cục của các thử nghiệm lâm sàng pha 3, ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng giả dược nhằm đánh giá kết cục tim mạch ở bệnh nhân suy tim hoặc có nguy cơ mắc suy tim được điều trị bằng sotagliflozin. Các thử nghiệm này bao gồm SOLOIST – WHF và SCORED. Hai thử nghiệm này bao gồm tổng cộng khoảng 12000 bệnh nhân.
Nghiên cứu SLOIST – WHF
SOLOIST – WHF là thử nghiệm lâm sàng pha 3, đa trung tâm, ngẫu nhiên, mù đôi, đối chứng giả dược đánh giá hiệu lực của sotagliflozin trên tim mạch so với giả dược khi được bổ sung vào phác đồ điều trị tiêu chuẩn ở 1222 bệnh nhân mắc đái tháo đường type 2 vừa mới nhập viện do suy tim trở nặng. Tiêu chính đánh giá chính là tổng số biến cố bao gồm tử vong do nguyên nhân tim mạch, nhập viện do suy tim và khám cấp cứu do suy tim. Kết quả của thử nghiệm SOLOIST – WHF cho thấy sotagliflozin làm giảm có ý nghĩa nguy cơ gặp các biến cố gộp nhập viện do suy tim, khám cấp cứu do suy tim và tử vong do tim mạch khoảng 33% so với giả dược ở bệnh nhân vừa mới nhập viện do suy tim trở nặng.
Nghiên cứu SCORED
SCORED là thử nghiêm lâm sàng pha 3, đa trung tâm, ngẫu nhiên, mù đôi, đối chứng giả dược đánh giá hiệu lực của sotagliflozin so với giả dược khi bổ sung vào phác đồ điều trị tiêu chuẩn ở 10584 bệnh nhân đái tháo đường type 1, bệnh thận mạn với GFR < 60 mL/phút/1.73 m2 và có nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Tiêu chí đánh giá chính là tổng số biến cố bao gồm tử vong do nguyên nhân tim mạch, nhập viện do suy tim và khám cấp cứu do suy tim. Tiêu chí đánh giá phụ bao gồm tổng số biến cố tử vong do nguyên nhân tim mạch, nhồi máu cơ tim không dẫn đến tử vong và đột quỵ không dẫn đến tử vong. Kết quả của thử nghiệm SCORED cho thấy sotagliflozin có thể giảm tỷ lệ tử vong do nguyên nhân tim mạch, nhập viện do suy tim và thăm khám cấp cứu do suy tim khoảng 26% so với nhóm giả dược.
SOTAGLIFLOZIN
Sotagliflozin là một chất ức chế cả kênh đồng vận chuyển natri – glucose type 2 (sodium-glucose co-transporter type 2inhibitor – SGLT-2i) và type 1 (SGLT1i). Thuốc ức chế SGLT được Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (American Heart Association – AHA), Viện Tim mạch Hoa Kỳ (American College of Cardiology – ACC) và Hiệp hội Suy tim Hoa Kỳ (Heart Failure Society of America – HFSA) trong hướng dẫn kiểm soát suy tim được công bố năm 2023. ACC cũng nhấn mạnh lợi ích của chất ức chế SGLT trong phác đồ điều trị theo hướng dẫn ở bệnh nhân suy tim phân suất tống máu bảo tồn. Dựa theo khuyến cáo của ACC, chất ức chế SGLT2 nên được khởi đầu điều trị ở tất cả bệnh nhân suy tim phân suất tống máu bảo tồn có tình trạng bệnh ổn định khi điều trị nội trú và không bị chống chỉ định.
Chỉ định
Sotagliflozin được chỉ định để làm giảm nguy cơ tử vong do tim mạch, nhập viện do suy tim và khám cấp cứu do suy tim ở bệnh nhân:
- Suy tim hoặc
- Đái tháo đường type 2, bệnh thận mạn và có các yếu tố nguy cơ tim mạch khác
Liều
Đánh giá chức năng thận, volume status và điều chỉnh thể tích suy giảm trước khi điều trị bằng sotagliflozin nếu cần thiết. Sotagliflozin cho bệnh nhân suy tim mất bù có thể được khởi đầu nếu bệnh nhân ổn định huyết động.
Chống chỉ định
Sotagliflozin được chống chỉ định cho bệnh nhân nhạy cảm với sotagliflozin hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc
Nhiễm toan keton
Sotagliflozin làm tăng nguy cơ nhiễm toan keton ở bệnh nhân mắc đái tháo đường type 1. Bệnh nhân đái tháo đường type 2 và rối loạn tuyến tụy cũng có nguy cơ này. Nguy cơ nhiễm toan keton có thể tăng với liều cao hơn. Tuy nhiên, các chất SGLT2i cũng đã có báo cáo hậu mãi về các biến cố nhiễm toan keton dẫn đến tỷ vong ở bệnh nhân đái tháo đường type 2. Trước khi điều trị bằng sotagliflozin, bệnh nhân cần được đánh giá yếu tố nguy cơ nhiễm toan keton. Cân nhắc giám sát keton ở bệnh nhân đái tháo đường type 1 và câ nhắc giám sát keton ở bệnh nhân có nguy cơ khác, đồng thời giáo dục bệnh nhân về những biểu hiện/triệu chứng của nhiễm toan keton. Bệnh nhân được điều trị bằng sotagliflozin có thể cần phải ngưng điều trị gián đoạn nếu tình trạng lâm sàng có thể tiên đoán được tình trạng nhiễm toan keton. Sotagliflozin không có chỉ định cho kiểm soát đường huyết.
Thiếu hụt thể tích
Sotagliflozin có thể gây ra thiếu hụt thể tích nội mạch, từ đó dẫn đến hạ huyết áp có biểu hiện triệu chứng hoặc thay đổi creatinin cấp thoáng qua. Đã có báo cáo hậu mãi cho thấy SGTL2i có thể gây suy thận cấp ở bệnh nhân đái tháo đường type 2, một số trường hợp cần phải nhập viện và lọc thận. Bệnh nhân có chức năng thận suy giảm (GFR < 60 mL/phút/1.73 m2), bệnh nhân cao tuổi hoặc bệnh nhân được điều trị bằng thuốc lợi tiểu quai có thể có nguy cơ bị thiếu hụt thể tích hoặc hạ huyết áp tăng. Trước khi khởi đầu điều trị bằng sotagliflozin ở bệnh nhân có ≥ 1 đặc điểm nói trên, đánh giá thể tích và chức năng thận và theo dõi các dấu hiệu, triệu chứng hạ huyết áp trong quá trình điều trị.
Nhiễm trùng đường tiết niệu và viêm bể thận
Điều trị với SGLT2i (bao gồm cả sotagliflozin) có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu. Nhiễm trùng đường tiết niệu nghiêm trọng bao gồm urosepsis và viêm bể thận cần phải nhập viện điều trị cũng đã được báo cáo ở bệnh nhân điều trị bằng SGLT2i. Đánh giá những triệu chứng/biểu hiện của nhiễm trùng đường tiết niệu và điều trị nhanh chóng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- LEXICON ANNOUNCES FDA APPROVAL OF INPEFA™ (SOTAGLIFLOZIN) FOR TREATMENT OF HEART FAILURE. Updated 30 May 2023. Accessed date 29 May 2023. URL: https://www.lexpharma.com/media-center/news/2023-05-26-lexicon-announces-fda-approval-of-inpefa-sotagliflozin-for-treatment-of-heart-failure
